258 Hortus

Projectbeschrijving

Doelstelling van het plan is het bouw- en woonrijp maken van het plangebied voor het uitgeven van gronden voor de ontwikkeling van Stadswijk Hortus. Deze nieuwe woonwijk komt op de plek van de Floriade 2022. Met het einde van de Floriade 2022 wijzigt de naam van deze grondexploitatie van Floriade naar Hortus.  

De ambitie is de komende jaren het gebied te ontwikkelen tot een groene, autoluwe en geluidsluwe stadswijk.

Plankaders

Het plangebied binnen de carré behelst een oppervlak van in totaal 60 ha. Daarbinnen wordt 18 ha. gehandhaafd (snelweg/water/etc.) en valt daarmee buiten het exploitatiegebied van de grondexploitatie. Van het exploitatiegebied, 42 ha., is 20 ha. uitgeefbaar (incl. 8 ha. Arboretum).

Het programma van de grondexploitatie bestaat uit 600 woningen, 60 waterwoningen en/of drijvende ondernemingen en circa 47.000 m² bvo voorzieningen.

Weerwater CV is verantwoordelijk voor het bouw- en woonrijp maken en de gemeente is parallel daaraan verantwoordelijk voor de aanplant van het Arboretum en de aanleg van twee bruggen.

De kosten (€ 71,7 miljoen) en opbrengsten (€ 54,6 miljoen) hebben betrekking op de gemeentelijke grondexploitatie waarbinnen de ontwikkelovereenkomst

met Weerwater CV valt. Van de kosten en opbrengsten is reeds 76% gerealiseerd. De verwachting is dat het project in 2025 is afgerond.

Het financieel resultaat is € 17,9 miljoen nadelig op eindwaarde (EW) per 31-12-2025. Het benodigd risicokapitaal van deze grondexploitatie bedraagt € 1,93 miljoen.

Samenvatting 2023

De gemeenteraad heeft op 6 december 2018 het definitief Ontwikkelingsplan Floriade geamendeerd vastgesteld (RV-62). In 2018 is er het volgende besloten wat invloed heeft gehad op de actualisatie van deze grondexploitatie:

• Vaststelling grondexploitatie Floriade RV-62
• Aankoop jachthaven Haddock: RV-66

Het Crisis- en herstelwet (Chw) bestemmingsplan Almere Centrum Weerwater – Floriade is op 20 juli 2017 door de gemeenteraad vastgesteld. Het bestemmingsplan is vastgesteld op grond van de Wet ruimtelijke ordening, maar maakt ook gebruik van extra mogelijkheden uit de Crisis- en herstelwet (Chw). Vandaar de naam Chw-bestemmingsplan. Almere Centrum Weerwater is in de Crisis- en herstelwet aangewezen als ontwikkelingsgebied. In een ontwikkelingsgebied wordt een duurzame ruimtelijke en economische ontwikkeling van een gebied nagestreefd in samenhang met een goede milieukwaliteit. Ook heeft het bestemmingsplan het karakter van een omgevingsplan, waardoor het als proefproject dient voor de Omgevingswet die in 2024 in werking treedt.

De twee belangrijkste onderdelen van het bestemmingsplan zijn de verbeelding, een kaart waarop voor alle gronden de functie is ingetekend, en de regels. Deze regels schrijven voor elke bestemming de bouw- en gebruiksmogelijkheden voor.

Het bestemmingsplan heeft de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade in 2022 mogelijk gemaakt en maakt tevens de ontwikkeling van de stadswijk Hortus mogelijk. De stadswijk Hortus is onderdeel van de gebiedsontwikkeling Almere Centrum Weerwater. Deze gebiedsontwikkeling omvat naast Hortus ook de gebieden Kasteellocatie en omgeving, De Steiger Noord en Zuid en de toekomstige Schakelwijk.

 
Op 20 december 2018 is de ontwikkelingsovereenkomst met Weerwater CV getekend. De overeenkomst is in 2019 in werking getreden aangezien aan de volgende drie opschortende voorwaarden is voldaan:

a.   Het Bestemmingsplan is onherroepelijk geworden.
b.   Weerwater CV heeft aan de Gemeente, na het in vervulling gaan van de voorwaarde genoemd onder a, een bedrag voldaan van € 9,1 miljoen alsmede de daarover verschuldigde omzetbelasting en rentevergoeding, als vergoeding voor de levering van de eerste tranche kavels.
c.   Weerwater CV heeft binnen 4 weken na wederzijdse ondertekening van de overeenkomst ten gunste van de Gemeente een on-demand bankgarantie gesteld, voor een bedrag van € 1,0 miljoen na afloop van het evenement terug te staffelen naar € 0,25 miljoen

Grondtransacties

De volgende grondtransacties hebben inmiddels plaats gevonden:

• één grondtransactie met Weerwater CV in 2019;
• één grondtransactie met de Provincie ten behoeve van het realiseren van het Foodforum in 2020;
• één grondtransactie met het Aeres college in 2020;
• twee grondtransacties met Weerwater CV in 2020;
• één grondtransactie vanuit het contract met Weerwater CV in 2021;
• één grondtransactie aan Liander in 2021;
• één grondtransactie vanuit het contract met Weerwater CV in 2022.

In 2023 en 2025 worden nog twee grondtransacties vanuit het contract met Weerwater CV verwacht, de laatste transactie is beoogd in 2025.

Omgevingsvergunning

De eerste aanvragen voor omgevingsvergunningen zijn verleend voor het realiseren van het Foodforum, Aeres college, het appartementengebouw aan het centrale plein (toren Flores); het zorggebouw, het gebouw ten behoeve van de warmtevoorziening op het terrein en een aantal bruggen en kleine kunstwerken. Medio 2021 zijn het Foodforum en het Aeres college in gebruik genomen. De oplevering van toren Flores heeft eind 2021 plaatsgevonden en het zorgcomplex is begin 2022 opgeleverd.

Uitbreiding woningbouwprogramma

In de RG motie 277/2018 wordt het college opgeroepen om scenario’s uit te werken waarbij het aantal te ontwikkelen woningen op het Floriadeterrein (nu Hortus) wordt vergroot. Met motie RG 282/2018 is het college opgeroepen om Almeerders bij een eventuele uitbreiding van het woningbouwprogramma te betrekken en hiervoor met concrete voorstellen / scenario’s te komen. Op 4 april 2019 heeft het college de raad geconsulteerd over de startnotitie voor de ontwikkeling van Jachthaven Haddock na 2022. De raad heeft hierbij o.a. van gedachten gewisseld over een drietal scenario’s. Uitkomst van de consultatieronde is dat de scenario’s voor de jachthaven worden betrokken / geïntegreerd in de uitwerking van de scenario’s om extra woningen op Hortus te realiseren. Daarnaast is afgesproken dat voor deze opgave één integraal participatietraject zal plaatsvinden. Dit heeft in eind 2019 / begin 2020 plaatsgevonden. Met amendement RG 162/2020 heeft de raad opgeroepen om pas met een uitwerking te komen van de uitbreiding stadswijk na het evenement.

Het college stuurt er op om ruimte te houden om het woningbouwprogramma te kunnen uitbreiden in het ontwikkelingsplan. Dit staat echter on druk gezien het juridische geschil met WWCV. Hiervoor heeft de gemeente een dagvaarding ontvangen.

Bestuurlijke stukken jaargang 2023

Het volgende bestuurlijke stuk zal naar verwachting in 2023 aan de gemeenteraad worden voorgelegd:

• Optimalisatie met verdichtingsmogelijkheden voor de woonwijk Flores (inclusief de ontwikkeling van de jachthaven).
• Onderdelen van deze grondexploitatie zijn nu nog ondergebracht binnen de Algemene Dienst. Het gaat hierbij over de risico’s en over de voorziening die is opgenomen ter dekking van de negatieve eindwaarde van deze grondexploitatie. Beide onderdelen zullen bij de Programmabegroting 2024 overgaan naar het grondbedrijf.